انواع خرج اسلحه و پرایمر

خرج اسلحه به مواد انفجاری گفته می‌شود که در فشنگ‌ها یا مهمات استفاده می‌شوند تا انرژی لازم برای پرتاب گلوله را فراهم کنند. این خرج‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

### 1. **خرج باروت سیاه (Black Powder)**
  - **ترکیب:** باروت سیاه شامل نیترات پتاسیم، زغال چوب و گوگرد است.
  - **ویژگی‌ها:** این نوع خرج به دلیل تولید دود زیاد و فشار نسبتاً پایین، در گذشته بیشتر در اسلحه‌های سرپر و سلاح‌های قدیمی استفاده می‌شد.
  - **کاربرد:** امروزه بیشتر برای مقاصد تاریخی و بازسازی، یا در برخی اسلحه‌های تفریحی و کلاسیک به کار می‌رود.

### 2. **خرج باروت بدون دود (Smokeless Powder)**
  - **ترکیب:** این نوع باروت معمولاً از نیتروسلولز یا ترکیبات دیگر نیتروژنه ساخته می‌شود که نسبت به باروت سیاه قدرت بیشتری دارد و دود بسیار کمتری تولید می‌کند.
  - **ویژگی‌ها:** به دلیل ایجاد فشار بالا و تولید دود کم، در سلاح‌های مدرن استفاده می‌شود. باروت بدون دود پایدارتر، قدرتمندتر و بهینه‌تر از باروت سیاه است.
  - **انواع:** 
    - **پودر تک‌پایه (Single-Base):** بر پایه نیتروسلولز است.
    - **پودر دوپایه (Double-Base):** شامل نیتروسلولز و نیتروگلیسیرین است.
    - **پودر سه‌پایه (Triple-Base):** علاوه بر نیتروسلولز و نیتروگلیسیرین، نیتروگوانیدین نیز دارد که باعث کاهش شدت انفجار و دمای احتراق می‌شود.

### 3. **پرایمر (Primer)**
پرایمر (Primer) یک ماده انفجاری کوچک و حساس است که در مهمات (مانند فشنگ‌ها و گلوله‌ها) قرار دارد و مسئول آغاز فرآیند شلیک است. پرایمر با یک ضربه مکانیکی از سوزن اسلحه، جرقه یا انفجاری کوچک تولید می‌کند که باعث احتراق خرج اصلی (معمولاً باروت) می‌شود. این انفجار اولیه در نهایت منجر به شلیک گلوله می‌گردد.

### اجزای پرایمر
پرایمر شامل چند جزء اصلی است:
1. **ترکیبات انفجاری حساس:** موادی مانند استیفنات سرب، آزید سرب یا نیتروسلولز که با ضربه یا اصطکاک، جرقه تولید می‌کنند.
2. **مواد سوختنی:** مواد سوختنی که انرژی لازم برای شعله‌ور کردن باروت را تأمین می‌کنند.
3. **مواد اکسیدکننده:** موادی که اکسیژن لازم برای اشتعال را فراهم می‌کنند.

### انواع پرایمر
1. **پرایمر مرکزآتش (Centerfire Primer):**
  - در این نوع، پرایمر در مرکز قاعده فشنگ قرار دارد. این پرایمرها قابل تعویض و بازیابی هستند و بیشتر در مهمات نظامی و شکاری مدرن استفاده می‌شوند.
  
2. **پرایمر لبه‌آتش (Rimfire Primer):**
  - در این نوع، ماده انفجاری در لبه فشنگ قرار گرفته است. این نوع پرایمر در فشنگ‌های کوچک‌تر و ارزان‌تر استفاده می‌شود و قابلیت تعویض ندارد.

### عملکرد پرایمر
هنگام شلیک، سوزن اسلحه به پرایمر ضربه می‌زند. این ضربه باعث انفجار کوچک و تولید شعله می‌شود. شعله حاصل از پرایمر وارد محفظه باروت شده و آن را مشتعل می‌کند. این اشتعال انرژی لازم برای پرتاب گلوله را تأمین می‌کند.

### کاربرد و اهمیت پرایمر
پرایمر یکی از اجزای کلیدی در فرآیند شلیک است و بدون آن، انفجار و پرتاب گلوله امکان‌پذیر نیست. تنظیم حساسیت و عملکرد دقیق پرایمر اهمیت بالایی دارد، چرا که تأخیر یا خرابی در عملکرد آن می‌تواند منجر به ناکارآمدی مهمات شود.