انواع فشفشه (sparklers)

انواع فشفشه‌ها و نحوه ساخت آن‌ها

فشفشه‌ها نوعی از مواد آتش‌بازی هستند که به‌طور ایمن جرقه و نور تولید می‌کنند. آن‌ها بر اساس ترکیب شیمیایی، طراحی، و کاربرد به چند دسته تقسیم می‌شوند.

🔹 انواع فشفشه‌ها

1. فشفشه‌های دستی (Sparklers)

✅ رایج‌ترین نوع فشفشه که به‌صورت یک میله فلزی یا چوبی است و پس از روشن‌شدن، جرقه‌های نورانی تولید می‌کند.
🔹 اجزا:

• اکسیدکننده: نیترات پتاسیم (KNO₃) یا پرکلرات پتاسیم (KClO₄)
• سوخت: پودر فلزاتی مانند آلومینیوم، منیزیم، یا آهن
• چسب: دکسترین یا لاک‌های پلیمری برای اتصال مواد به میله
• مواد کنترل سرعت سوختن: کربن، زغال چوب یا نشاسته

🔹 نحوه ساخت:

1. مواد را با نسبت مناسب مخلوط کرده و به‌صورت دوغاب درآورید.
2. سیم یا چوب را در دوغاب فروبرده و بگذارید خشک شود.
3. پس از خشک‌شدن، می‌توان فشفشه را روشن کرد.

2. فشفشه‌های رومی (Roman Candles)

✅ نوعی فشفشه که گلوله‌های آتشین را به بیرون پرتاب می‌کند.
🔹 اجزا:

• باروت سیاه: ترکیبی از نیترات پتاسیم، زغال، و گوگرد
• مواد رنگی: نمک‌های فلزی مانند استرانسیم (قرمز)، مس (آبی)، و سدیم (زرد)
• چسب و پوشش: کاغذ یا پلاستیک مقاوم برای نگه‌داشتن مواد در لوله

🔹 نحوه ساخت:

1. مواد را لایه‌لایه در یک لوله مقوایی یا پلاستیکی قرار دهید.
2. یک فتیله در بالای لوله بگذارید تا مواد به‌مرور بسوزند.
3. پس از روشن‌شدن، گلوله‌های آتشین به بیرون پرتاب می‌شوند.

3. فشفشه‌های کیک (Cake Sparklers)

✅ فشفشه‌هایی با جرقه‌های کم‌حرارت که برای استفاده در محیط‌های بسته طراحی شده‌اند.
🔹 اجزا:

• نیترات پتاسیم و پرکلرات پتاسیم برای اکسیدکننده
• پودر آلومینیوم یا تیتانیوم برای جرقه‌های روشن
• چسب‌های مخصوص برای شکل‌دهی و اتصال مواد

🔹 نحوه ساخت:

1. مواد را با هم مخلوط کرده و داخل لوله فشفشه بریزید.
2. پوشش ایمنی (معمولاً فویل آلومینیومی) روی آن قرار دهید.
3. فتیله‌ای در مرکز برای روشن‌کردن فشفشه بگذارید.

4. فشفشه‌های زمینی (Ground Spinners & Fountains)

✅ این فشفشه‌ها پس از روشن‌شدن، جرقه‌های رنگی ایجاد کرده یا روی زمین می‌چرخند.
🔹 اجزا:

• اکسیدکننده قوی (مانند پرکلرات پتاسیم)
• پودر فلزات سبک (مانند منیزیم) برای تولید جرقه
• چسب و تثبیت‌کننده برای کنترل سرعت سوختن

🔹 نحوه ساخت:

1. مواد را در قالب مخصوص بریزید تا شکل بگیرد.
2. بسته‌بندی کرده و یک فتیله در آن قرار دهید.
3. هنگام روشن‌شدن، جرقه‌ها و حرکت چرخشی ایجاد می‌شود.

5. فشفشه‌های هوایی (Aerial Sparklers & Rockets)

✅ این نوع فشفشه‌ها پس از روشن‌شدن به هوا پرتاب شده و جلوه‌های نوری ایجاد می‌کنند.
🔹 اجزا:

• باروت پرتابی: ترکیب نیترات پتاسیم، زغال و گوگرد برای پرتاب
• مواد رنگی: ترکیبات فلزی برای جلوه‌های رنگی
• چسب و فتیله‌ای برای تأخیر در احتراق و کنترل پرتاب

🔹 نحوه ساخت:

1. یک محفظه محکم برای نگه‌داشتن باروت و مواد رنگی تهیه کنید.
2. فتیله‌ای برای زمان‌بندی احتراق قرار دهید.
3. هنگام روشن‌شدن، ابتدا باروت پرتابی موشک را بالا می‌برد و سپس مواد رنگی در آسمان پخش می‌شوند.

⚠ نکات ایمنی در ساخت فشفشه‌ها

🚫 هرگز بدون دانش و رعایت اصول ایمنی، مواد آتش‌بازی نسازید!
🚫 در محیط‌های کنترل‌شده و باز از فشفشه‌ها استفاده کنید.
🚫 مواد را به‌دقت اندازه‌گیری کرده و از ترکیب اشتباه پرهیز کنید.
🚫 برای ساخت فشفشه‌های پرقدرت، مجوز و امکانات لازم را داشته باشید.