مقایسه نیترات پتاسیم با سایر کودهای پتاسیمی
کودهای پتاسیمی رایج در ایران و جهان شامل موارد زیر هستند:
- نیترات پتاسیم – KNO₃
- سولفات پتاسیم – K₂SO₄
- کلرید پتاسیم – KCl
- کودهای پتاسیمی محلول NPK
- پتاسیم مونوفسفات (KH₂PO₄)
در ادامه، مزایا، معایب، درصد عناصر، و کاربرد هرکدام را بررسی میکنیم.
۱) نیترات پتاسیم (KNO₃)
فرمول: KNO₃
درصد عناصر:
- K₂O: حدود 46٪
- نیتروژن نیتراته: حدود 13٪
مزایا:
- بدون کلر → مناسب برای گیاهان حساس (پسته، انگور، توتفرنگی، صیفیجات گلخانهای)
- کاملاً قابلحل در آب → عالی برای آبیاری قطرهای
- افزایش شیرینی و بهبود رنگ میوهها
- نیتروژن در فرم نیتراته → جذب سریع، بدون تجمع مضر
معایب:
- قیمت بالاتر از KCl
- برای خاکهایی با کمبود گوگرد کمکی نمیکند
کاربرد:
گلخانهها، پسته، انگور، سیب، مرکبات، صیفیجات، سیستمهای قطرهای و هیدروپونیک.
۲) سولفات پتاسیم (K₂SO₄ – SOP)
درصد عناصر:
- K₂O: حدود 50٪
- سولفور: حدود 18٪
مزایا:
- بدون کلر → جایگزین KNO₃ برای گیاهان کلرگریز
- وجود سولفور → کمک به جذب نیتروژن و افزایش روغن در دانههای روغنی
- مناسب برای خاکهای شور
معایب:
- محلولیت کمتر از KNO₃
- نیتروژن ندارد → باید جداگانه ازته اضافه شود
کاربرد:
پسته، چای، تنباکو، گلخانهها، محصولات حساس به کلر، غلات دیم.
۳) کلرید پتاسیم (KCl – MOP)
درصد عناصر:
- K₂O: حدود 60٪ (بالاترین مقدار پتاس)
مزایا:
- ارزانترین منبع پتاس
- مصرف بسیار گسترده در کشاورزی
معایب:
- دارای کلر زیاد → مناسب نیست برای:
پسته، توتفرنگی، انگور، سیب، مرکبات، گلخانهها - در آب محلول است ولی ممکن است شوری خاک را بیشتر کند
کاربرد:
گندم، جو، ذرت، سیبزمینی (محدود)، پنبه، درختان کمحساس.
۴) کودهای محلول NPK حاوی پتاسیم
مثال: 12-12-36 ، 15-5-30 ، 10-52-10
مزایا:
- کامل (دارای NPK بهصورت همزمان)
- حلالیت بالا
- مناسب برای برنامههای تغذیهای مرحلهای
معایب:
- درصد پتاس معمولاً کمتر از KNO₃ یا KCl است
- معمولاً قیمت منبهمن بالاتر میشود چون محصول ترکیبی است
کاربرد:
گلخانه، باغها، مراحل میوهدهی و رشد زایشی.
۵) فسفات مونوپتاسیم (MKP – KH₂PO₄)
درصد عناصر:
- P₂O₅: حدود 52٪
- K₂O: حدود 34٪
مزایا:
- بدون کلر
- مناسب برای گلدهی، ریشهزایی و میوهدهی
- بهترین کود فسفر+پتاس برای گلخانهها
معایب:
- نیتروژن ندارد
- گرانتر از KCl/SOP
مقایسه کلی (خلاصه)
| کود | K₂O | نیتروژن | کلر | مزیت اصلی | عیب اصلی | بهترین مصرف |
| KNO₃ | 46% | دارد | ندارد | جذب سریع، افزایش کیفیت محصول | قیمت بالا | گلخانه، پسته، میوهها |
| SOP | 50% | ندارد | ندارد | مناسب کلرگریزها + گوگرد | محلولیت کمتر | پسته، چای، محصولات حساس |
| KCl | 60% | ندارد | زیاد | ارزانترین پتاس | افزایش شوری + حساسیت کلری | محصولات زراعی معمولی |
| NPK | متغیر | دارد | ندارد | تغذیه کامل و مرحلهای | گاهی گران | گلخانه و باغات |
| MKP | 34% | ندارد | ندارد | فسفر+پتاس قوی | گران | گلدهی، ریشهزایی |
جمعبندی کاربردی برای تجارت
اگر هدف شما تأمین یا فروش مواد کشاورزی و صنعتی است:
- KNO₃ بهترین محصول برای گلخانهداران و باغداران است (سود خوب، مشتری دائمی).
- SOP محصول بسیار پرتقاضا در پستهکاری و خاکهای شور است.
- KCl حجم فروش بالا دارد ولی سود دهی کمتر است.
- MKP محصول لوکس گلخانهای است.