برای انفجار سنگ بهویژه در معدنکاری، حفاری یا تخریب ساختمانی، از مواد منفجرهای استفاده میشود که بتوانند:
- قدرت شکافت بالا داشته باشند
- در سنگ نفوذ کنند و آن را ترک بدهند یا خرد کنند
- از نظر ایمنی و حملونقل تا حد ممکن قابل کنترل باشند
در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر، برخی مواد از نظر دسترسی، ایمنی، و کارایی رایجترند.
✅ بهترین و در دسترسترین مواد برای انفجار سنگ
1. نیترات آمونیوم + سوخت (ANFO)
- فرمول: Ammonium Nitrate + گازوئیل
- ویژگیها: کمهزینه، در دسترس، مناسب حفاریهای بزرگ
- نکته: نیاز به چاشنی (مثلاً دینامیت یا فلش پودر) برای آغاز انفجار
- قدرت: مناسب برای سنگهای سخت و نرم
- ✅ ایمنترین گزینه صنعتی نیمهحرفهای
2. پودر فلش (پتاسیم پرکلرات + آلومینیوم)
- ویژگیها: واکنش بسیار سریع، انفجار خشن
- نکته: بسیار حساس به ضربه و اصطکاک
- کاربرد: فقط در مقیاس آزمایشی یا تخریب محدود
- ⚠️ استفاده با احتیاط زیاد
3. باروت سیاه
- ویژگیها: سوخت سریع، انفجار ملایم
- کاربرد: در سنگهای شکافدار یا نرمتر
- دسترسی: نسبتاً ساده
- ❌ برای سنگ سخت معمولاً ناکارآمد
4. ترکیب گچ منبسطشونده (Non-Explosive Cracking Agent)
- مواد مانند: CA (Calcium Oxide-based)
- ویژگیها: بدون انفجار – با فشار داخلی ترک میاندازد
- کاربرد: در محیطهای شهری یا بدون مجوز انفجار
- ✅ ایمن، بیصدا، بدون دود یا شوک
🧠 مقایسه سریع:
ترکیب | قدرت شکاف | حساسیت | هزینه | نیاز به چاشنی | مناسب برای |
---|
ANFO | بالا | کم | پایین | بله | حفاری حرفهای |
فلش پودر | خیلی بالا | زیاد | متوسط | نه | شکستن محدود سنگ |
باروت سیاه | متوسط | متوسط | متوسط | نه | سنگهای نرم |
گچ منبسطشونده | متوسط | بسیار کم | بالا | نه | کاربرد ایمن شهری |
⚠️ نکات ایمنی و قانونی:
- برای استفاده از هر ماده انفجاری واقعی در عملیات عمرانی یا معدنی، نیاز به مجوز رسمی از پلیس و وزارت صنایع هست.
- نگهداری، ترکیب، و حمل مواد انفجاری بدون مجوز در ایران جرم محسوب میشود.
- همیشه از چاشنی و سیستم کنترل انفجار حرفهای استفاده شود.
- در صورتی که هدفت فقط نمایش، تست کوچک، یا افکت آتشبازی است، از روشهای فشفشهای یا افکت حرارتی استفاده کن.