لطفا چند لحظه صبر نمائید

مواد مورد نیاز برای انفجار سنگ و روش تهیه آن

در روش حفاری و انفجار کنترل‌شده (Drilling and Blasting)، انتخاب ماده‌ی منفجره‌ی مناسب، کاملاً به نوع سنگ، هدف انفجار، شرایط محیطی و مقررات ایمنی بستگی داره. در ادامه، رایج‌ترین و پیشنهادشده‌ترین مواد منفجره در صنعت معدن‌کاری رو به‌صورت کاربردی و مقایسه‌ای آوردم:


✅ ۱. ANFO (آمونیم نیترات + سوخت نفتی)

📌 مشخصات:

  • ترکیب: ۹۴٪ آمونیوم نیترات + ۶٪ سوخت دیزل
  • شکل: پودر خشک سفید
  • ضریب انفجار: نسبتاً بالا، ولی نسبت به دینامیت ضعیف‌تر
  • هزینه: بسیار ارزان
  • ایمنی: نسبتاً ایمن در حمل و نقل (در صورت خشک بودن)

📌 کاربردها:

  • معادن روباز بزرگ (معدن مس، سنگ‌آهک، آهن و...)
  • برای سنگ‌های نسبتاً سخت
  • در جایی که هزینه مهمه و ضدآب بودن نیاز نیست

✅ مزایا:

  • هزینه بسیار پایین
  • آسان برای تولید در محل (Bulk ANFO)
  • قابل استفاده در سوراخ‌های خشک

❌ معایب:

  • در برابر آب حساسه
  • برای سوراخ‌های مرطوب یا زیرزمینی مناسب نیست

✅ ۲. امولسیون‌های انفجاری (Emulsion Explosives)

📌 مشخصات:

  • ژل غلیظ، مقاوم به آب
  • انرژی بالا، سرعت انفجار زیاد
  • قابلیت پمپاژ به داخل چال‌ها

📌 کاربردها:

  • معادن روباز و زیرزمینی
  • محیط‌های مرطوب یا پرآب
  • سنگ‌های بسیار سخت یا نیاز به خردایش دقیق

✅ مزایا:

  • مقاوم به آب
  • امنیت بالا در حمل‌ونقل
  • قابل کنترل دقیق (در انفجار مرحله‌ای)

❌ معایب:

  • هزینه بالاتر نسبت به ANFO
  • نیاز به تجهیزات خاص برای تولید یا تزریق

✅ ۳. دینامیت (Dynamite)

📌 مشخصات:

  • بر پایه نیتروگلیسیرین
  • قدرت انفجار بسیار بالا
  • حساس به ضربه و اصطکاک

📌 کاربردها:

  • انفجارهای بسیار کنترل‌شده در سنگ‌های خیلی سخت
  • تخریب دقیق در محیط‌های صنعتی خاص

✅ مزایا:

  • قدرت بالا برای شکستن سنگ‌های فوق‌العاده سخت

❌ معایب:

  • بسیار خطرناک
  • نیاز به نگهداری خاص
  • در بسیاری کشورها استفاده صنعتی‌ش محدود شده

✅ ۴. مواد گرانولی یا کپسولی خاص (Slurry & Watergel Explosives)

📌 مشخصات:

  • ژل‌مانند یا دوغابی
  • معمولاً همراه با نیترات آمونیوم
  • مقاوم به آب

📌 کاربردها:

  • معادن زیرزمینی
  • تونل‌سازی

✅ مزایا:

  • پایداری خوب در چال‌های خیس
  • قابل پمپاژ

✅ ۵. چاشنی‌های انفجار (Detonators / Boosters)

مواد انفجاری اصلی بدون چاشنی عمل نمی‌کنن. انواع رایج چاشنی‌ها:

نوع چاشنیتوضیح
الکترونیکی (Electronic Detonators)کنترل دقیق زمان انفجار، مناسب برای انفجارهای مرحله‌ای
چاشنی Nonel (Non-Electric)با لوله‌های پلاستیکی، ساده‌تر و ارزان‌تر از الکترونیکی
فتیله انفجاری (Detonating Cord)برای پیوند چند چال به هم

📊 جدول مقایسه سریع

مادهقدرت انفجارمقاوم به آبایمنیهزینهکاربرد
ANFOمتوسطنسبتاً ایمن💲معادن خشک روباز
امولسیونبالاایمن💲💲محیط مرطوب، انفجار کنترل‌شده
دینامیتبسیار بالاکم💲💲💲سنگ فوق‌سخت، محیط خاص
Slurry/Gelبالاخوب💲💲تونل‌سازی، معدن زیرزمینی
چاشنی‌هالازم برای همه--💲فعال‌سازی انفجار

🔐 نکات مهم ایمنی و قانونی

  • استفاده از هر نوع ماده منفجره نیاز به مجوز قانونی داره (معمولاً از سازمان صمت یا نیروی انتظامی)
  • حمل‌ونقل، انبار و استفاده فقط توسط اپراتورهای دارای مجوز (مهندس انفجار) مجازه
  • هر پروژه انفجار باید طراحی انفجار (Blast Design) اختصاصی داشته باشه

🎯 پیشنهاد نهایی برای شرایط مختلف:

شرایط معدنماده پیشنهادی
روباز، خشک، ارزانANFO + چاشنی Nonel
روباز یا زیرزمینی، مرطوبامولسیون + چاشنی الکترونیکی
محیط حساس یا سنگ فوق‌سختدینامیت (فقط با مجوز ویژه)
معدن ساختمانی یا سنگ تزئینیمواد غیرمنفجره (Dexpan، Bristar)