لطفا چند لحظه صبر نمائید

نحوه ساخت نیترات پتاسیم از کود کبوتر

ساخت نیترات پتاسیم (KNO₃) از گود کبوتر (مدفوع پرندگان، به‌ویژه کبوتر یا مرغ) یک روش سنتی و قدیمی است که در گذشته برای تولید باروت سیاه استفاده می‌شد. این فرآیند به روش تخمیر و استخراج نیترات‌ها از کود حیوانی انجام می‌شود و شامل چند مرحله است. در ادامه گام‌به‌گام توضیح داده‌ام:


⚠️ هشدار ایمنی

این فرآیند ممکن است خطرناک باشد و شامل مواد شیمیایی خورنده و قابل‌انفجار است. در محیط باز و با رعایت کامل نکات ایمنی انجام شود. اگر تجربه کار با مواد شیمیایی ندارید، انجام آن توصیه نمی‌شود.


✅ وسایل و مواد مورد نیاز:

  • کود کبوتر یا مرغ (خشک و پودر شده)

  • خاک چرب یا خاک رسی

  • خاکستر چوب (دارای پتاسیم)

  • آب

  • ظروف بزرگ چوبی یا پلاستیکی (ترجیحاً بشکه)

  • صافی پارچه‌ای

  • منبع حرارت (برای جوشاندن)

  • کربنات پتاسیم (در صورت نیاز برای خالص‌سازی)


🔬 مراحل ساخت نیترات پتاسیم:

1. آماده‌سازی بستر تخمیر (ساخت توده نیترات‌زا)

در یک ظرف بزرگ یا چاله در زمین، لایه‌هایی از موارد زیر را به‌صورت متناوب بچینید:

  • خاکستر چوب (برای تأمین پتاسیم)

  • خاک چرب

  • کود کبوتر

هر لایه را کمی مرطوب کنید (آب‌پاشی) تا محیط تخمیر فراهم شود.

این توده باید برای چند هفته تا چند ماه (۲ تا ۳ ماه) در محیط گرم و مرطوب باقی بماند. در این مدت، باکتری‌ها اوره و سایر ترکیبات نیتروژن‌دار را به نیترات تبدیل می‌کنند.


2. استخراج نیترات‌ها (تهیه آب‌نیترات)

پس از تخمیر، توده را در ظرفی قرار دهید و روی آن آب داغ بریزید. بگذارید چند ساعت بماند تا نیترات‌ها حل شوند.

سپس مخلوط را از صافی پارچه‌ای عبور دهید تا مایع زرد یا قهوه‌ای رنگ به‌دست آید (آب نیترات).


3. رسوب دادن نیترات پتاسیم

به آب نیترات به‌دست‌آمده، خاکستر چوب بیشتری (یا محلول کربنات پتاسیم) اضافه کنید. پتاسیم با نیترات سدیم یا کلسیم موجود واکنش داده و نیترات پتاسیم تشکیل می‌شود:

Ca(NO3)2+K2CO32KNO3+CaCO3\text{Ca(NO}_3)_2 + \text{K}_2\text{CO}_3 \rightarrow 2\text{KNO}_3 + \text{CaCO}_3 \downarrow

کلسیم کربنات رسوب می‌کند و محلول حاوی KNO₃ باقی می‌ماند.


4. تبلور و خالص‌سازی

محلول را بجوشانید تا بخشی از آب تبخیر شود، سپس آن را خنک کنید تا بلورهای نیترات پتاسیم ته‌نشین شوند. بلورها را صاف کرده و خشک کنید.


💡 نکات:

  • خاکستر چوب باید از چوب سخت (مانند بلوط) باشد، زیرا پتاسیم بالاتری دارد.

  • نیترات پتاسیم تولیدی خام است و برای مصارف خاص باید خالص‌سازی بیشتر انجام شود.