لطفا چند لحظه صبر نمائید

کربن فعال خوراکی چیست؟

کربن فعال خوراکی (به انگلیسی: Activated Charcoal) یک نوع کربن فرآوری‌شده است که به دلیل سطح بسیار بالای تخلخل، قابلیت جذب سموم، گازها، و مواد شیمیایی را دارد. این ماده در پزشکی، داروسازی و حتی صنایع غذایی کاربرد دارد و باید از نوع دارویی و تصفیه‌شده‌اش برای مصرف خوراکی استفاده کرد. لازم به ذکر است که کربن فعال فلات کالا از نوع صنعتی و غیرخوراکی می باشد.


✅ ترکیب و ساختار

  • از موادی مانند پوسته نارگیل، چوب، زغال‌سنگ یا بامبو ساخته می‌شود.
  • سپس در دمای بالا (۶۰۰ تا ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد) در شرایط بی‌هوازی "فعال‌سازی" می‌شود.
  • این فرآیند باعث ایجاد میلیون‌ها میکرو منافذ در ساختار کربن می‌شود → یعنی سطح جذب فوق‌العاده زیاد (تا ۳۰۰۰ مترمربع در هر گرم!)

🍽️ کاربردهای خوراکی و دارویی

کاربردتوضیح
رفع مسمومیتدر اورژانس برای جذب سم‌ها و داروهای مصرف‌شده بیش‌ازحد (مانند آسپرین، پاراستامول) استفاده می‌شود.
رفع نفخ و گاز معدهبا جذب گازهای روده، علائم نفخ و سنگینی را کاهش می‌دهد.
سفیدکننده دندانبرخی خمیردندان‌ها حاوی مقدار کمی کربن فعال هستند.
پاک‌سازی بدن (detox)ادعاهایی در مورد پاکسازی سموم بدن وجود دارد (اما همه علمی نیستند).
جذب مواد مضر در غذاگاهی در صنایع غذایی برای کاهش مواد سمی (مثل آفلاتوکسین در غلات) به کار می‌رود.

⚠️ هشدارها و موارد منع مصرف

  • نباید با داروهای دیگر هم‌زمان مصرف شود → چون ممکن است اثر آن داروها را کاهش دهد.
  • برای مصرف منظم یا دوز بالا مناسب نیست، مگر با تجویز پزشک.
  • می‌تواند باعث:
    • یبوست یا اسهال
    • رنگ‌گرفتن مدفوع (سیاه شدن)
    • اختلال در جذب مواد مغذی شود
  • برای برخی سم‌ها بی‌اثر است (مثل فلزات سنگین، الکل، اسیدها یا بازها)

📦 شکل‌های موجود در داروخانه‌ها

  • قرص یا کپسول
  • پودر برای حل کردن در آب
  • سوسپانسیون آماده
  • گاهی به صورت بسته‌بندی در محصولات آرایشی یا بهداشتی (ماسک، خمیردندان)

🔬 فرق بین کربن فعال خوراکی و صنعتی

ویژگیخوراکیصنعتی
میزان خلوصبسیار بالامعمولی یا کم
مناسب برای بدن✅ بله❌ نه، سمی و خطرناک
کاربردپزشکی، داروسازیتصفیه آب، هوا، فاضلاب، طلا

هیچ‌وقت از کربن فعال صنعتی برای مصرف خوراکی استفاده نکن! چون ممکنه حاوی فلزات سنگین یا ناخالصی باشه.


🛒 از کجا تهیه کنیم؟

  • داروخانه‌ها: معمولاً نوع دارویی اون رو با نام "کربن فعال خوراکی" یا "Activated Charcoal" می‌فروشن.
  • فروشگاه‌های گیاهان دارویی: به شکل پودر، ولی حتماً از فروشنده درباره درجه خلوص خوراکی مطمئن شو.
  • آنلاین: برندهایی مثل Now Foods، Nature's Way، و CharcoCaps در سایت‌های معتبر دارویی عرضه می‌شن.