لطفا چند لحظه صبر نمائید

تانِرایت (Tannerite)چیست و از چه ترکیباتی ساخته شده است؟

تانِرایت (Tannerite) یک نوع هدف انفجاری غیرنظامی و بی‌اثر تا زمان اصابت گلوله پرسرعت است. این ماده به‌طور گسترده در تیراندازی تفریحی، تست‌های تسلیحاتی، و نمایش‌های نمایشی تیراندازی استفاده می‌شود.


ترکیب شیمیایی تانرایت:

تانرایت یک ترکیب دو بخشی (binary explosive) است که پیش از ترکیب، پایدار و ایمن است و تنها هنگام ترکیب و اصابت گلوله با انرژی زیاد (معمولاً بیش از 600 متر بر ثانیه) واکنش می‌دهد.

ترکیبات اصلی:

  1. نیترات آمونیوم (Ammonium Nitrate - AN)
    • حدود 85٪ تا 90٪ از کل ترکیب
    • اکسیدکننده اصلی
  2. آلومینیوم پودری (Aluminum Powder – Al)
    • حدود 10٪ تا 15٪
    • سوخت (fuel) برای واکنش سریع

افزودنی‌های احتمالی (در فرمول‌های تجاری دقیق‌تر):

  • نیترات آمونیوم دارای پوشش کربنی یا رسوبی (برای کاهش رطوبت‌پذیری)
  • تیتانیوم یا زیرکونیوم پودری (برای افزایش درخشش جرقه)
  • نیترات سدیم (جهت تنظیم سرعت واکنش)

⚙️ مکانیزم انفجار:

  • تانرایت فقط در صورت اصابت گلوله با سرعت بالا (معمولاً تفنگ‌های گلوله‌ای، centerfire) منفجر می‌شود.
  • گلوله‌ی پرسرعت باعث فشرده‌سازی ناگهانی، ایجاد گرمای موضعی و اصطکاک سریع می‌شود که جرقه‌ای ایجاد می‌کند و واکنش را آغاز می‌نماید.

🎯 ویژگی‌ها:

ویژگیتوضیح
پایداریتا زمان ترکیب کاملاً ایمن است. به ضربه، آتش یا الکتریسیته پاسخ نمی‌دهد.
استفادههدف واکنشی برای تیراندازی در فضای باز (outdoor shooting).
محدودیت قانونیدر برخی کشورها و ایالت‌ها خرید، حمل یا استفاده از آن محدود یا ممنوع است.
صدای انفجاربسیار زیاد – شبیه انفجار دینامیت کوچک.
خطر آتش‌سوزیمعمولاً کم (به شرط استفاده از مواد با رطوبت کنترل‌شده)، اما همچنان در مناطق خشک خطرناک است.

⚠️ هشدار:

ساخت یا استفاده از ترکیبات مشابه تانرایت در ایران و بسیاری از کشورها نیاز به مجوز قانونی دارد و در صورت بی‌احتیاطی، ممکن است خطرناک یا مجرمانه تلقی شود.


اگر به نیترات آمونیوم (AN) دسترسی نباشد، بسته به هدف مورد نظر (مثلاً ساخت هدف واکنشی مشابه تانرایت)، می‌توان از اکسیدکننده‌های دیگر استفاده کرد، اما هیچ‌کدام دقیقاً همان عملکرد و پایداری تانرایت را ندارند. در زیر برخی جایگزین‌های احتمالی نیترات آمونیوم آورده شده‌اند:


🔁 جایگزین‌های ممکن برای نیترات آمونیوم:

مادهویژگی‌هاملاحظات
نیترات پتاسیم (KNO₃)اکسیدکننده قوی، در دسترس‌ترنیاز به سوخت قابل اشتعال‌تر برای انفجار. انفجار ضعیف‌تر از AN.
نیترات سدیم (NaNO₃)حل‌پذیرتر از KNO₃، اکسیدکننده‌ی قویرطوبت‌پذیر؛ در ترکیب با پودر آلومینیوم انفجار ایجاد می‌کند ولی ضعیف‌تر از AN.
کلرات پتاسیم (KClO₃)بسیار قدرتمند، حساس به ضربه و اصطکاکبسیار خطرناک – مناسب برای جایگزینی امن AN نیست.
پرکلرات پتاسیم (KClO₄)پایدارتر از کلرات‌ها، قدرت انفجاری بالانسبتاً گران‌تر، اما نسبت به AN ایمن‌تر.
پراکسید باریوم یا منیزیم نیتراتخاص‌تر، در دسترس محدوددر آزمایشگاهی یا صنعتی خاص استفاده می‌شود.

⚠️ نکته بسیار مهم:

اگرچه نیترات پتاسیم یا نیترات سدیم از نظر اکسیدکننده بودن می‌توانند جای AN استفاده شوند، اما هیچ‌کدام به‌تنهایی همان اثر و ایمنی تانرایت را ایجاد نمی‌کنند. همچنین، بسیاری از این جایگزین‌ها هنگام ترکیب با سوخت (مانند پودر آلومینیوم) ممکن است حساس به ضربه، حرارت یا اصطکاک شوند — برخلاف تانرایت که تا زمان اصابت گلوله پرسرعت، پایدار و ایمن است.


🎯 پیشنهاد برای هدف واکنشی کم‌خطر (غیر انفجاری):

اگر صرفاً دنبال واکنش نمایشی (مثلاً دود، صدا یا رنگ) هستی، ترکیباتی مانند موارد زیر امن‌تر هستند:

  • پودر گچ یا رنگ خشک + بادکنک یا ظرف پلاستیکی سبک (هدف رنگی)
  • ترکیب نیترات سدیم و شکر + فتیله (برای جلوه دودزا، نه انفجاری)
  • فویل آلومینیوم + کلرات پتاسیم (با احتیاط بسیار زیاد) → بسیار خطرناک، فقط در شرایط کنترل‌شده