Dexpan چیست و نحوه شکست سنگ با آن به چه صورت است؟ (کتراک)

✅ Dexpan چیست؟

Dexpan یک ماده‌ی غیرمنفجره‌ی ترک‌دهنده سنگ و بتن است که بدون نیاز به باروت یا مواد منفجره، باعث شکستگی و خرد شدن سنگ یا بتن می‌شه.

• اسم عمومی‌ترش: Non-Explosive Demolition Agent
• برندهای مشابه: Bristar، Crackamite، Betonamit، Splitstar

🔬 فرمول و نحوه عملکرد Dexpan:

• پودری است که ترکیباتی مثل سیلیکات کلسیم، اکسید کلسیم، ترکیبات منبسط‌شونده داره.
• وقتی با آب ترکیب می‌شه، درون سنگ یا بتن به‌شدت منبسط می‌شه (تا ۲۰۰ MPa فشار وارد می‌کنه!)
• این فشار طی چند ساعت تا ۲۴ ساعت به‌تدریج باعث ترک برداشتن و خرد شدن سنگ می‌شه، بدون هیچ انفجار، صدا یا خطر.

✅ مزایا

🛠️ چطور از Dexpan استفاده کنی؟

ابزار موردنیاز:

• دریل ضربه‌ای یا چکشی با مته‌ی بتن (قطر ۳۰–۴۰ میلی‌متر مناسب‌تره)
• سطل و آب برای ترکیب پودر
• ماسک و عینک ایمنی

مراحل گام‌به‌گام:

1. حفاری سوراخ‌ها
   • قطر: ۳.۲ تا ۴.۵ سانتی‌متر (بسته به مدل Dexpan)
   • عمق: حداقل ۳۰–۵۰ سانتی‌متر (یا بیشتر)
   • فاصله بین سوراخ‌ها: حدود ۱۵–۳۰ سانتی‌متر از هم
2. مخلوط کردن Dexpan با آب
   • نسبت معمول: ۱ قسمت پودر به ۰.۳ قسمت آب (مثلاً ۵ کیلوگرم پودر + ۱.۵ لیتر آب)
   • هم زدن تا تبدیل به مایع غلیظ
3. ریختن درون سوراخ‌ها
   • با دقت تا بالای سوراخ پر کن
   • هیچ فشاری وارد نکن، خودش عمل می‌کنه
4. صبر کن
   • دمای محیط اثر زیادی داره:
     • در دمای بالا (۳۰–۴۰ درجه): ۶ تا ۱۲ ساعت
     • در دمای خنک (۱۰–۲۰ درجه): ۱۲ تا ۲۴ ساعت
   • سنگ شروع به ترک خوردن و شکست می‌کنه

📦 بسته‌بندی Dexpan

• معمولاً در بسته‌های ۵، ۱۵ یا ۲۰ کیلویی عرضه می‌شه.
• هر ۵ کیلوگرم برای حدود ۱۰ تا ۱۵ سوراخ کافی‌ه (بسته به عمق و قطر)

📌 قیمت تقریبی (آپدیت ۲۰۲۵):

• حدود ۲۰ تا ۳۰ دلار برای هر ۵ کیلو (داخل ایران شاید کمی گرون‌تر)
• برندهای چینی مثل Bristar یا Splitstar هم گزینه‌های ارزون‌تری هستن و عملکرد خوبی دارن.

❗ هشدارها:

• نباید در تماس مستقیم با پوست یا چشم قرار بگیره.
• پس از ریختن، هیچ‌وقت روی سوراخ رو نبند یا ضربه نزن.
• اگر درست ترکیب بشه و سوراخ‌کاری اصولی باشه، تقریباً همیشه جواب می‌ده.

📷 نتیجه کار چطور می‌شه؟

بعد از ۱ روز، سنگ گرانیت:

• با ترک‌های عمیق و منظم شکسته می‌شه
• بدون نیاز به انفجار یا تجهیزات صنعتی
• می‌تونی تکه‌ها رو با پتک یا ابزار دستی جدا کنی

حالا بیایم با هم یک نقشه عملی برای سوراخ‌کاری و استفاده از Dexpan روی سنگ گرانیتی ۱ متری طراحی کنیم.

📏 فرضیات اولیه:

• شکل سنگ: تقریباً مکعب مستطیل یا بیضی نامنظم
• ابعاد سنگ: حدود ۱ متر طول × ۷۰ سانتی‌متر عرض × ۵۰ سانتی‌متر ارتفاع
• هدف: شکستن کامل سنگ به چند تکه
• دسترسی به دریل چکشی و Dexpan داری
• سنگ در فضای آزاد (کوه) قرار داره → عالیه چون تهویه و آزادی حرکت داری

🧱 الگوی پیشنهادی سوراخ‌کاری

🎯 هدف:

وارد کردن فشار از درون، تا سنگ از داخل ترک بخوره و خرد بشه.

📐 مشخصات سوراخ‌ها:

• قطر سوراخ: ۳.۲ تا ۴.۵ سانتی‌متر
• عمق سوراخ: ۳۵ تا ۴۵ سانتی‌متر (حدود ۸۰–۹۰٪ ارتفاع سنگ)
• فاصله بین سوراخ‌ها: حدود ۱۵–۲۰ سانتی‌متر

✅ تعداد و جای سوراخ‌ها:

با توجه به ابعاد سنگ، این الگو رو پیشنهاد می‌کنم:

نمای از بالا:
 ____________________________________
|      ●       ●       ●       ●     |   ← ردیف سوراخ اول (در راستای طول)
|                                     |
|      ●       ●       ●       ●     |   ← ردیف دوم، جابجا با ردیف اول
|____________________________________|

(۸ سوراخ در دو ردیف افقی = ۱۶ سوراخ)

• در مجموع: ۱۶ سوراخ
• این الگو باعث می‌شه که فشار از چند نقطه داخلی به سنگ وارد بشه و شکاف‌ها به‌خوبی شکل بگیره.

🛠️ ابزار و مواد موردنیاز:

📋 مراحل اجرا به زبان ساده:

1. سوراخ‌کاری طبق الگوی بالا (دو ردیف افقی)
2. ترکیب Dexpan با آب طبق دستور (مثلاً ۵ کیلوگرم پودر با ۱.۵ لیتر آب)
3. ریختن سریع محلول داخل سوراخ‌ها
4. صبر کردن حدود ۱۲–۲۴ ساعت
5. پس از ترک‌خوردن سنگ، با پتک سنگ‌ها رو جدا کن

🧠 نکته‌های حرفه‌ای:

• توی روز گرم، Dexpan سریع‌تر عمل می‌کنه → بهتره صبح زود یا عصر کار رو شروع کنی
• مطمئن شو سوراخ‌ها تمیز باشن (گرد و خاک رو با دمنده یا آب خارج کن)
• روی سوراخ‌ها رو نبند یا فشار نیار
• اگر سنگ ترک نخورد، یه روز دیگه صبر کن یا سوراخ جدید اضافه کن

🧱 نتیجه نهایی:

با این روش، گرانیت ۱ متری به احتمال زیاد به ۳ تا ۶ تکه بزرگ و سپس تکه‌های کوچک‌تر تقسیم می‌شه، بدون انفجار، صدا یا آسیب به اطراف.