فرمول‌ و روش‌های آماده‌سازی چسب‌های مهم در پیروتکنیک

در ادامه فرمول‌ها و روش‌های عملی آماده‌سازی و استفاده از چسب‌های مهم در پیروتکنیک را به‌صورت کاربردی آورده‌ام — دقیقاً همان چیزی که در کارگاه‌های حرفه‌ای آتش‌بازی استفاده می‌شود.

🧪 ۱. چسب دکسترین (Dextrin Solution)

کاربرد: ستاره‌ها، گرانول‌ها، ساخت پوسته‌های کاغذی

🔹 فرمول:

🔹 روش ساخت:

1. آب را تا حدود ۶۰–۷۰ درجه گرم کن.
2. دکسترین را کم‌کم به آب اضافه و هم بزن تا کاملاً حل شود.
3. محلول را در ظرف دربسته نگه دار.

📌 نکته:

• برای چسباندن کاغذ یا پوسته، غلظت را تا ۱۵٪ هم می‌توان بالا برد.
• برای ستاره‌ها، بهتر است محلول رقیق‌تر (۵٪) باشد تا نفوذ یکنواخت‌تری ایجاد کند.

💧 ۲. چسب PVA (چسب چوب صنعتی)

کاربرد: چسباندن بدنه مقوایی، لایه‌گذاری سریع‌تر از دکسترین

🔹 فرمول:

🔹 نکات:

• برای چسباندن کاغذ در پوسته‌ها، نسبت ۱:۱ چسب و آب کافی است.
• خشک شدن سریع‌تر از دکسترین است اما مقاومت حرارتی کمتری دارد.

💨 ۳. چسب نیتروسلولز (Nitrocellulose Lacquer)

کاربرد: ضدآب کردن ستاره‌ها، فیوزها، و پوشش سطحی

🔹 فرمول:

🔹 روش ساخت:

1. نیتروسلولز را در استون بریز و در ظرف شیشه‌ای با درب بسته حل کن.
2. بعد از ۵–۱۰ دقیقه هم‌زدن، محلول شفاف و غلیظی ایجاد می‌شود.
3. برای پوشش‌دهی، با قلم‌مو یا غوطه‌وری استفاده کن.

📌 نکته مهم:

• کار در محیط با تهویه مناسب انجام شود (استون بخار قابل اشتعال دارد).
• محلول را در ظروف شیشه‌ای دربسته نگه دار و دور از گرما.

🍶 ۴. لاک شلاک (Shellac Solution)

کاربرد: پوشش ضدآب ستاره‌ها، فیوزها، یا پوسته‌ها

🔹 فرمول:

🔹 روش ساخت:

1. شلاک را داخل الکل بریز.
2. ظرف را ببند و گاه‌به‌گاه هم بزن تا شلاک کاملاً حل شود (ممکن است ۲۴ ساعت طول بکشد).
3. پس از حل کامل، محلول را از فیلتر رد کن.

📌 نکته:

• برای پوشش دادن ستاره‌ها یا فیوزها، غوطه‌وری ۲ تا ۳ ثانیه کافی است.
• الکل کاملاً آتش‌گیر است؛ از شعله و گرما دور نگه دار.

🔧 ۵. چسب سیلیکون RTV

کاربرد: آب‌بندی فیوزها، چسباندن نازل راکت، جلوگیری از نشت گاز

🔹 استفاده مستقیم:

• آماده مصرف است و به حلال نیاز ندارد.
• برای نفوذ بیشتر می‌توان کمی با تینر فوری رقیق کرد (حداکثر ۵٪).
• خشک شدن کامل در ۱۲–۲۴ ساعت با رطوبت هوا انجام می‌شود.

📌 نکته:
در راکت‌ها، بهتر است لایه سیلیکون حداقل ۲ میلی‌متر ضخامت داشته باشد تا در برابر فشار گاز مقاوم بماند.

⚙️ ۶. چسب اپوکسی دو جزئی

کاربرد: چسباندن فلز، نازل، بدنه، یا قطعات مکانیکی مقاوم به فشار و حرارت

🔹 فرمول:

| جزء A (رزین اپوکسی) | ۱ واحد |
| جزء B (هاردنر پلی‌آمینی) | ۱ واحد |

🔹 روش استفاده:

1. دو جزء را در ظرفی کوچک مخلوط کن.
2. سریعاً روی سطح مورد نظر بمال.
3. زمان گیرش اولیه: ۵ تا ۱۵ دقیقه.
4. سخت شدن کامل: حدود ۲۴ ساعت.

📌 نکته:
برای اتصال قطعات فلزی یا مقوایی در راکت‌ها، اپوکسی از همه مقاوم‌تر است.

💡 ۷. چسب مقاوم برای گرانول‌های مقاوم به آب

اگر ستاره یا گرانول در محیط مرطوب استفاده می‌شود:

• ۳٪ دکسترین + ۲٪ نیتروسلولز (ترکیبی)
  این ترکیب هم استحکام مکانیکی دارد، هم تا حدی ضدآب است.

⚠️ هشدار ایمنی:

• هرگز چسب‌های حلال‌دار (نیتروسلولز، شلاک، اپوکسی) را در کنار پودرهای پیروتکنیکی باز نساز.
• از تهویه قوی استفاده کن.
• دما هنگام کار نباید بالاتر از ۳۰°C باشد.