با اشتراک در خبرنامه همیشه از آخرین تخفیفات و رویدادهای مهم ما مطلع خواهید شد
کشت هیدروپونیک چیست؟
یکی از روش های خلاقانه کشت بدون استفاده از خاک، کود و سم، کشت هیدروپونیک یا آبکشت می‌باشد. گلخانه هیدروپونیک همان گلخانه معمولی است که از سیستم پیشرفته استفاده می‌کند. در این گلخانه مواد مورد نیاز گیاه به‌طور مصنوعی و محلول در آب به آن می‌رسند. هیدروپونیک برگرفته شده از دو کلمه ponos=یعنی فعالیت و hydro=آب است که مترادف کلمه آب کشت در زبان فارسی می‌باشد. در این روش کشت، گیاه با ارتفاع و خارج از خاک و در محلولی سیال قرار می‌گیرد. تولید گلخانه هیدروپونیک به هیچ وجه با تغییرات فصل در ارتباط نبوده و هدر رفت محصول کمتر است. با استمرار و استقرار استفاده از تکنولوژی و فناوری، میزان تولید افزایش چشم گیری می‌یابد.
طرح اولیه یک گلخانه هیدروپونیک، لوازم و وسایل فیلتردار با مقدار pH ثابت است. بیشتر گیاهان با میزان pH آب معادل 6 – 6.5 سازگار بوده و می توان با نرم افزار‌ها و لوازمی عادی، مقدار pH موردنیاز را بدست آورد. براساس تجهیزات سیستم هیدروپونیک، باید آب درون مخزن را اکسیژنیزه کرد که می توان از سنگ هوا یا از پمپ هوا استفاده کنید. موادی که معمولا برای بستر کشت این روش استفاده می‌شوند عبارتند از ورمی کولیت، پرلیت، پیت ماس، فیبر نارگیل و راکول (پشم سنگ).
در این روش، گیاه به مقدار زیادی از منیزیم، کلسیم، فسفر و دیگر مواد مغذی نیاز دارد تا سالم و سرحال باقی بماند و به زندگی خود ادامه دهد (دقیقا مثل گیاهانی که در خاک و با استفاده از کود رشد می کنند). وقتی که بدون استفاده از خاک محصول پرورش می دهید، موادی که گیاه قرار بود از خاک دریافت کند، باید از آبی دریافت کند که با آن آبیاری می شود. هم میتوانید محلول موردنیاز را خودتان ترکیب کنید و هم میتوانید از محلول های آماده تهیه کنید و برای گیاه خود از آن استفاده کنیددر فضای سرپوشیده باید نورپردازی مصنوعی انجام داد. معمولاً هر گیاهی نیاز های خاص خود را دارد و نسبت به مقدار نور موردنیاز گیاه، باید میزان نور و محل نصب آن تنظیم شود.
استفاده از سیستم هیدروپونیک در کشورهای درحال توسعه جهان سوم برای تولید غذا در واحد محدود و کوچک می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و تنها مشکل آن تأمین آب مناسب و مواد غذایی می‌باشد. در نواحی فاقد آب مناسب، به کارگیری آب دریا و دستگاه آب شیرین‌کن امکان‌پذیر می‌باشد. بنابراین پتانسیل کاربرد سیستم هیدروپونیک برای تولید غذا در نواحی نامناسب مانند صحرا نیز امکان پذیر می‌باشد. امروزه استفاده از کشت هیدروپونیک در کشورهایی مانند آمریکا، فرانسه، کانادا، آفریقای جنوبی، هلند، ژاپن، استرالیا، آلمان در زمینه های مختلف کشت هیدروپونیک فعالیت زیادی انجام می دهند. در برخی از نقاط ایران مانند شهرهای هشتگرد، کرج، کرمانشاه، تهران و جزیره کیش تولید محصولات باغی به روش هیدروپونیک و به صورت تجاری گسترش یافته است.
خصوصیات کلی یک بستر کشت هیدروپونیک گلخانه ای به شرح زیر است:
از نظر شیمیایی، خنثی و پایدار باشد.
بستر کاملا پاک و تمیز باشد.
به حد کافی، دارای ظرفیت نگه داری آب و هوا باشد.
از ظرفیت بافری خوبی برخوردار باشد.
بتواند به سهولت و به نحوی مطلوب آب را تخلیه نماید، که مشکلات ناشی از پدید آمدن حالت غرقاب در آن ایجاد نشود.
ترجیحا بهتر است که ظرفیت تبادل کاتیونی دست خوش کمترین تغییرات شود.
در کشت بدون خاک برای تأمین عناصر غذایی موردنیاز گیاه از کودهای شیمیایی استفاده می شود که باید به درصد خلوص و میزان حلالیت آنها توجه کرد. با توجه به اینکه عناصر غذایی به صورت نمک وجود دارند، لازم است ابتدا درصد عناصر غذایی در نمک محاسبه شود تا مشخش شود با افزودن یک نمک خاص، چه مقدار از عناصر غذایی وارد محلول می شود.
تنظیم pH تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند دما، نور، تبخیر و تعرق، نوع گیاه و میزان عناصر غذایی تغییر می کند. محلول غذایی را می توان کم یا زیاد نمود. مثلا با استفاده از اضافه کردن اسید سولفوریک، اسید نیتریک و یا اسید فسفریک رقیق شده می توان pH افزایش یافته محلول غذایی را به حالت طبیعی باز گرداند (pH=6.5). همچنین اسید سیتریک و اسید استیک، اسیدهای آلی مفید برای کاهش pH می باشند. نمک های آمونیاکی مانند سولفات آمونیوم نیز pH را کاهش می دهند. با استفاده از آهک یا ترکیبات دیگرِ کلسیم نیز میتوان در جهت افزایش pH محلول غذایی اقدام نمود. برخی از بستر های کشت نیز pH محلول غذایی را تغییر می‌دهند، اسکوریای تازه سبب افزایش pH محلول غذایی می‌شود.
روش‌های مختلف ابکشت بر اساس نوع محیط نگهدارنده تقسیم‌بندی می‌شوند:
شن
متداول ترین روش استفاده از شن است و برای نواحی صحرایی در خاورمیانه و آفریقای شمالی مناسب تر است. در این روش ریشه گیاهان در داخل مواد جامد متخلخل و غیر متخلخل با قطر کمتر از ۳ میلیمتر مانند پرلیت، پلاستیک، پشم سنگ و یا هر ماده غیر آلی قرار داده می شود.
شن درشت
ریشه گیاهان در این روش در ذرات جامد متخلخل یا غیر متخلخل مانند سنگریزه، بازالت، سنگ خارا، گدازه آتشفشانی و یا هر ماده غیر آلی که قطر بیش از ۳ میلیمتر دارند، قرار می گیرد. قطر بیشتر ریگ های استفاده شده بین ۵-۱۰ میلیمتر با لبه های گرد می باشد.
ورمیکولیت
در این روش ریشه گیاهان در ورمیکولیت یا مخلوطی از آن با هر ماده غیر آلی دیگر قرار می گیرد. این حالت برای سیستم های آزمایشی کوچک کاربرد دارد.
پشم سنگ
کاشت در بستر رشد پشم سنگ (روش راک وول) در سال های گذشته به یکی از تکنیک های عمده برای پرورش محصولات بالارونده، مخصوصا گوجه فرنگی و خیار تبدیل شده است. این بستر کاشت در پرورش فلفل گلخانه ای در آمریکای شمالی و اروپا نیز بسیار استفاده می شود. در این روش یکی از بهترین روش های تولید هیدروپونیک در دنیاست، ریشه گیاهان در پشم سنگ باغبانی یا هر ماده مشابه پرورش داده می شود.
خاک اره
کاشت در بستر خاک اره در مناطقی مانند سواحل غربی کانادا و شمال غرب اقیانوس آرام در ایالات متحده بسیار متداول است. امروزه در بریتیش کلمبیای کانادا بیش از ۹۰ درصد تمام گلخانه ها از انواع بستر های کاشت غیر خاکی برای تولید سبزی ها و گل ها استفاده می کنند؛ در حالی که پرورش دهندگان گل از مخلوط پیت-شن-پومیس استفاده می کنند.
روش NFT
در این روش نوار نازکی از محلول و عناصر غذایی همانند فیلم به درون ریشه ها در کانال ها پیوسته جریان پیدا می کند از نظر تهویه مشکلی وجود ندارد و محلول غذایی فقط تا عمق 3 سانتی متر قرار دارد.
آبکشت بسته
در این روش محلول غذایی پس از استفاده مجددا به مخزن برگشت داده شده و پس از تنظیم pH و شوری و ضدعفونی و افزودن عناصر غذایی دوباره مورد استفاده قرار می گیرد. عیب این روش احتمال شیوع آلودگی گیاهان است. وقتی که سطح محلول غذایی مخزن روش های آبکشت کاهش می یابد، باید سطح محلول غذایی در مخزن با آب به حجم اولیه برسد. برای به حجم رساندن از روش های دستی و خودکار استفاده می شود. نکته مورد توجه در به حجم رساندن این است که نباید به حجم رساندن با محلول غذایی صورت بگیرد، زیرا ممکن است غلظت مورد نظر تغییر کند.
آبکشت باز
در این روش محلول غذایی فقط یکبار از محیط ریشه عبور کرده و سپس حذف می گردد. مهم ترین مزیت این روش جلوگیری از گسترش بیماری است. در روش هایی که محلول غذایی برگشت داده نمی شود و مجددا مورد استفاده قرار نمی گیرد، مخزن با محلول غذایی تازه پر می گردد. مخزن اصلی باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا محلول غذایی کافی را کمینه برای چندروز نگهداری کند. با توجه به میزان محلول غذایی مورد نیاز در شرایط مختلف و کارآیی کاربرد میزان مناسب محلول، باید سعی گردد میزان محلول خروجی کمینه باشد.
مزایای کشت هیدروپونیک
عملکرد عالی
تراکم بالا
کوتاه شدن دوره زمانی پرورش گیاهان
نیاز به نیروی کار کم
سهولت در کنترل شرایط محیطی
عدم نیاز به رعایت تناوب کشت
کنترل علف های هرز
کاهش مشکلات ناشی از وجود آفات و بیماری ها
کنترل نسبی بیماری های ریشه
یکنواختی رشد گیاهان
کاهش هدررفت آب
آسان بودن استقرار گیاهان جدید
عدم رقابت گیاهان برای آب و عناصر گیاهی
امکان اعمال تامین مواد غذایی متناسب با نیاز گیاهان
جلوگیری از مسمومیت عناصر در محصول با کنترل عناصر به ویژه در آخر فصل محصول دهی
وابسته نبودن به نوع گلخانه
معایب کشت هیدروپونیک
سرمایه اولیه بالا
نیاز به مهارت و علم به همراه اجرای صحیح آن ها
گسترش سریع آفات و بیماری ها در گلخانه در صورت آلوده شدن گیاهان
بروز مشکلات در گیاهان کشت شده به محض ایجاد شرایط نامناسب خصوصا pH
متغیر بودن کیفیت آب و نیاز به اندازه گیری شوری و مواد مضر دیگر
برای تهیه انواع بستر کشت می توانید از سایت خریداری کنید.
منبع:
https://nahalrouyesh.com
طرح اولیه یک گلخانه هیدروپونیک، لوازم و وسایل فیلتردار با مقدار pH ثابت است. بیشتر گیاهان با میزان pH آب معادل 6 – 6.5 سازگار بوده و می توان با نرم افزار‌ها و لوازمی عادی، مقدار pH موردنیاز را بدست آورد. براساس تجهیزات سیستم هیدروپونیک، باید آب درون مخزن را اکسیژنیزه کرد که می توان از سنگ هوا یا از پمپ هوا استفاده کنید. موادی که معمولا برای بستر کشت این روش استفاده می‌شوند عبارتند از ورمی کولیت، پرلیت، پیت ماس، فیبر نارگیل و راکول (پشم سنگ).
در این روش، گیاه به مقدار زیادی از منیزیم، کلسیم، فسفر و دیگر مواد مغذی نیاز دارد تا سالم و سرحال باقی بماند و به زندگی خود ادامه دهد (دقیقا مثل گیاهانی که در خاک و با استفاده از کود رشد می کنند). وقتی که بدون استفاده از خاک محصول پرورش می دهید، موادی که گیاه قرار بود از خاک دریافت کند، باید از آبی دریافت کند که با آن آبیاری می شود. هم میتوانید محلول موردنیاز را خودتان ترکیب کنید و هم میتوانید از محلول های آماده تهیه کنید و برای گیاه خود از آن استفاده کنیددر فضای سرپوشیده باید نورپردازی مصنوعی انجام داد. معمولاً هر گیاهی نیاز های خاص خود را دارد و نسبت به مقدار نور موردنیاز گیاه، باید میزان نور و محل نصب آن تنظیم شود.
استفاده از سیستم هیدروپونیک در کشورهای درحال توسعه جهان سوم برای تولید غذا در واحد محدود و کوچک می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و تنها مشکل آن تأمین آب مناسب و مواد غذایی می‌باشد. در نواحی فاقد آب مناسب، به کارگیری آب دریا و دستگاه آب شیرین‌کن امکان‌پذیر می‌باشد. بنابراین پتانسیل کاربرد سیستم هیدروپونیک برای تولید غذا در نواحی نامناسب مانند صحرا نیز امکان پذیر می‌باشد. امروزه استفاده از کشت هیدروپونیک در کشورهایی مانند آمریکا، فرانسه، کانادا، آفریقای جنوبی، هلند، ژاپن، استرالیا، آلمان در زمینه های مختلف کشت هیدروپونیک فعالیت زیادی انجام می دهند. در برخی از نقاط ایران مانند شهرهای هشتگرد، کرج، کرمانشاه، تهران و جزیره کیش تولید محصولات باغی به روش هیدروپونیک و به صورت تجاری گسترش یافته است.
خصوصیات کلی یک بستر کشت هیدروپونیک گلخانه ای به شرح زیر است:
از نظر شیمیایی، خنثی و پایدار باشد.
بستر کاملا پاک و تمیز باشد.
به حد کافی، دارای ظرفیت نگه داری آب و هوا باشد.
از ظرفیت بافری خوبی برخوردار باشد.
بتواند به سهولت و به نحوی مطلوب آب را تخلیه نماید، که مشکلات ناشی از پدید آمدن حالت غرقاب در آن ایجاد نشود.
ترجیحا بهتر است که ظرفیت تبادل کاتیونی دست خوش کمترین تغییرات شود.
در کشت بدون خاک برای تأمین عناصر غذایی موردنیاز گیاه از کودهای شیمیایی استفاده می شود که باید به درصد خلوص و میزان حلالیت آنها توجه کرد. با توجه به اینکه عناصر غذایی به صورت نمک وجود دارند، لازم است ابتدا درصد عناصر غذایی در نمک محاسبه شود تا مشخش شود با افزودن یک نمک خاص، چه مقدار از عناصر غذایی وارد محلول می شود.
تنظیم pH تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند دما، نور، تبخیر و تعرق، نوع گیاه و میزان عناصر غذایی تغییر می کند. محلول غذایی را می توان کم یا زیاد نمود. مثلا با استفاده از اضافه کردن اسید سولفوریک، اسید نیتریک و یا اسید فسفریک رقیق شده می توان pH افزایش یافته محلول غذایی را به حالت طبیعی باز گرداند (pH=6.5). همچنین اسید سیتریک و اسید استیک، اسیدهای آلی مفید برای کاهش pH می باشند. نمک های آمونیاکی مانند سولفات آمونیوم نیز pH را کاهش می دهند. با استفاده از آهک یا ترکیبات دیگرِ کلسیم نیز میتوان در جهت افزایش pH محلول غذایی اقدام نمود. برخی از بستر های کشت نیز pH محلول غذایی را تغییر می‌دهند، اسکوریای تازه سبب افزایش pH محلول غذایی می‌شود.
روش‌های مختلف ابکشت بر اساس نوع محیط نگهدارنده تقسیم‌بندی می‌شوند:
شن
متداول ترین روش استفاده از شن است و برای نواحی صحرایی در خاورمیانه و آفریقای شمالی مناسب تر است. در این روش ریشه گیاهان در داخل مواد جامد متخلخل و غیر متخلخل با قطر کمتر از ۳ میلیمتر مانند پرلیت، پلاستیک، پشم سنگ و یا هر ماده غیر آلی قرار داده می شود.
شن درشت
ریشه گیاهان در این روش در ذرات جامد متخلخل یا غیر متخلخل مانند سنگریزه، بازالت، سنگ خارا، گدازه آتشفشانی و یا هر ماده غیر آلی که قطر بیش از ۳ میلیمتر دارند، قرار می گیرد. قطر بیشتر ریگ های استفاده شده بین ۵-۱۰ میلیمتر با لبه های گرد می باشد.
ورمیکولیت
در این روش ریشه گیاهان در ورمیکولیت یا مخلوطی از آن با هر ماده غیر آلی دیگر قرار می گیرد. این حالت برای سیستم های آزمایشی کوچک کاربرد دارد.
پشم سنگ
کاشت در بستر رشد پشم سنگ (روش راک وول) در سال های گذشته به یکی از تکنیک های عمده برای پرورش محصولات بالارونده، مخصوصا گوجه فرنگی و خیار تبدیل شده است. این بستر کاشت در پرورش فلفل گلخانه ای در آمریکای شمالی و اروپا نیز بسیار استفاده می شود. در این روش یکی از بهترین روش های تولید هیدروپونیک در دنیاست، ریشه گیاهان در پشم سنگ باغبانی یا هر ماده مشابه پرورش داده می شود.
خاک اره
کاشت در بستر خاک اره در مناطقی مانند سواحل غربی کانادا و شمال غرب اقیانوس آرام در ایالات متحده بسیار متداول است. امروزه در بریتیش کلمبیای کانادا بیش از ۹۰ درصد تمام گلخانه ها از انواع بستر های کاشت غیر خاکی برای تولید سبزی ها و گل ها استفاده می کنند؛ در حالی که پرورش دهندگان گل از مخلوط پیت-شن-پومیس استفاده می کنند.
روش NFT
در این روش نوار نازکی از محلول و عناصر غذایی همانند فیلم به درون ریشه ها در کانال ها پیوسته جریان پیدا می کند از نظر تهویه مشکلی وجود ندارد و محلول غذایی فقط تا عمق 3 سانتی متر قرار دارد.
آبکشت بسته
در این روش محلول غذایی پس از استفاده مجددا به مخزن برگشت داده شده و پس از تنظیم pH و شوری و ضدعفونی و افزودن عناصر غذایی دوباره مورد استفاده قرار می گیرد. عیب این روش احتمال شیوع آلودگی گیاهان است. وقتی که سطح محلول غذایی مخزن روش های آبکشت کاهش می یابد، باید سطح محلول غذایی در مخزن با آب به حجم اولیه برسد. برای به حجم رساندن از روش های دستی و خودکار استفاده می شود. نکته مورد توجه در به حجم رساندن این است که نباید به حجم رساندن با محلول غذایی صورت بگیرد، زیرا ممکن است غلظت مورد نظر تغییر کند.
آبکشت باز
در این روش محلول غذایی فقط یکبار از محیط ریشه عبور کرده و سپس حذف می گردد. مهم ترین مزیت این روش جلوگیری از گسترش بیماری است. در روش هایی که محلول غذایی برگشت داده نمی شود و مجددا مورد استفاده قرار نمی گیرد، مخزن با محلول غذایی تازه پر می گردد. مخزن اصلی باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا محلول غذایی کافی را کمینه برای چندروز نگهداری کند. با توجه به میزان محلول غذایی مورد نیاز در شرایط مختلف و کارآیی کاربرد میزان مناسب محلول، باید سعی گردد میزان محلول خروجی کمینه باشد.
مزایای کشت هیدروپونیک
عملکرد عالی
تراکم بالا
کوتاه شدن دوره زمانی پرورش گیاهان
نیاز به نیروی کار کم
سهولت در کنترل شرایط محیطی
عدم نیاز به رعایت تناوب کشت
کنترل علف های هرز
کاهش مشکلات ناشی از وجود آفات و بیماری ها
کنترل نسبی بیماری های ریشه
یکنواختی رشد گیاهان
کاهش هدررفت آب
آسان بودن استقرار گیاهان جدید
عدم رقابت گیاهان برای آب و عناصر گیاهی
امکان اعمال تامین مواد غذایی متناسب با نیاز گیاهان
جلوگیری از مسمومیت عناصر در محصول با کنترل عناصر به ویژه در آخر فصل محصول دهی
وابسته نبودن به نوع گلخانه
معایب کشت هیدروپونیک
سرمایه اولیه بالا
نیاز به مهارت و علم به همراه اجرای صحیح آن ها
گسترش سریع آفات و بیماری ها در گلخانه در صورت آلوده شدن گیاهان
بروز مشکلات در گیاهان کشت شده به محض ایجاد شرایط نامناسب خصوصا pH
متغیر بودن کیفیت آب و نیاز به اندازه گیری شوری و مواد مضر دیگر
برای تهیه انواع بستر کشت می توانید از سایت خریداری کنید.
منبع:
https://nahalrouyesh.com
از فلات کالا یه جنس خوب بخر...
فروشگاه فلات کالا به منظور تامین انواع محصولات شیمیایی و انواع خاک و کودهای شیمیایی در بسته بندی های متنوع تشکیل شده است. علاوه بر عرضه محصولات باکیفیت و درجه 1 به مشتریان گرامی، امکان مشاهده، بررسی و مقایسه محصولات در سایت به سادگی امکان پذیر بوده و اطلاعات و دانش مخاطبین را در این زمینه افزایش می دهد.
کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت محفوظ و متعلق به گروه بازرگانی فلات ایران است. توسعه و طراحی توسط رسانه گستر بنفشه
