پیشران کامپوزیتی چیست؟

پیشران‌های مدرن کامپوزیتی (Composite Propellants) نوعی سوخت جامد پیشرفته هستند که در مهمات مدرن، راکت‌ها و موشک‌ها استفاده می‌شوند. این پیشران‌ها از ترکیب یک عامل اکسیدکننده، سوخت فلزی، و یک چسب پلیمری تشکیل شده‌اند که هم نقش چسباننده دارد و هم به عنوان سوخت کمکی عمل می‌کند.

اجزای اصلی پیشران‌های کامپوزیتی

1. عامل اکسیدکننده:
   • پرکلرات آمونیوم (AP - Ammonium Perchlorate): رایج‌ترین اکسیدکننده در پیشران‌های کامپوزیتی.
   • نیترات آمونیوم (AN - Ammonium Nitrate): در برخی پیشران‌های کم‌دود و ایمن‌تر استفاده می‌شود.
   • NTO یا HMX: در برخی ترکیبات پیشرفته‌تر به کار می‌رود.
2. سوخت فلزی:
   • پودر آلومینیوم (Aluminum Powder): برای افزایش انرژی و دمای احتراق استفاده می‌شود.
   • بور (Boron) و منیزیم (Magnesium): در برخی فرمولاسیون‌های خاص برای افزایش چگالی انرژی.
3. چسب پلیمری (Binder):
   • HTPB (Hydroxyl-Terminated Polybutadiene): رایج‌ترین چسب پلیمری که هم نقش چسباننده دارد و هم به عنوان سوخت کمکی عمل می‌کند.
   • PBAN (Polybutadiene Acrylonitrile Acrylate): در برخی پیشران‌های پرانرژی.
   • CTPB و GAP (Glycidyl Azide Polymer): در برخی ترکیبات کم‌دود و پرانرژی استفاده می‌شوند.
4. مواد افزودنی:
   • عوامل کنترل‌کننده سرعت احتراق (مانند آهن اکسید یا مواد کاتالیستی)
   • پلاستی‌سایزرها برای افزایش انعطاف‌پذیری و پایداری
   • مواد ضد خوردگی و پایدارکننده‌ها

ویژگی‌های پیشران‌های کامپوزیتی

✅ چگالی انرژی بالا: نسبت به پیشران‌های سنتی انرژی بیشتری تولید می‌کنند.
✅ کنترل بهتر سرعت سوزش: با تغییر فرمولاسیون می‌توان سرعت احتراق را تنظیم کرد.
✅ دود کم‌تر و کارایی بالاتر: نسبت به پیشران‌های قدیمی دود کمتری تولید می‌کنند.
✅ امکان طراحی بهینه برای شکل‌های مختلف: می‌توان آن‌ها را به شکل‌های خاصی مانند ستاره‌ای، حلقه‌ای یا استوانه‌ای برای کنترل بهتر احتراق طراحی کرد.

کاربردهای پیشران‌های کامپوزیتی

🚀 موشک‌های نظامی و تاکتیکی (مانند موشک‌های سطح به هوا، سطح به سطح و ضد تانک)
🚀 راکت‌های فضایی و ماهواره‌برها (مانند موتورهای کمکی شاتل فضایی)
🚀 مهمات هدایت‌شونده و گلوله‌های توپخانه‌ای با برد بالا

اگر به فرمولاسیون خاصی علاقه دارید یا جزئیات بیشتری نیاز دارید، بفرمایید!